غیرمتعهدها متحد ایران هسته‌ای

گزارشگر : جعفر تکبیری

 

هیاهوهای غرب بر سر پرونده هسته‌ای ایران بار دیگر اوج گرفته است. این هیاهوها دقیقاً دو روز مانده به برگزاری اجلاس سران عدم‌تعهد در تهران آغاز شد و تلاش کرد که با برجسته کردن اخبار پرونده هسته‌ای کشورمان، عملاً نه تنها اخبار این اجلاس بزرگ و مهم را تحت الشعاع خود قرار دهد، بلکه آن را مانعی بر سر راه حضور هیئت‌های دیپلماتیک کشورها در تهران قرار دهد.

دوشنبه 6 شهریور 1391 ساعت 18:34

جوان: این اقدام غرب در حالی صورت گرفت که جمهوری اسلامی نیز در اقدامی پیشدستانه نه تنها موافقت خود را برای بازدید مشروط بازرسان آژانس از مراکز مورد بحث آنها اعلام کرد بلکه تصمیم گرفت تا با برگزاری تور بازدید از مراکز هسته‌ای کشورمان برای سران کشورهای مختلف، عملاً صلح‌آمیز بودن برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی را به رخ دنیا بکشد و اقدام به اعتماد‌سازی میان اعضای جنبش عدم‌تعهد بکند؛ موضوعی که در دنیا بی‌سابقه بوده چراکه مراکز هسته‌ای کشورهای مختلف بالاترین رده امنیتی را داراست و نه تنها خارجیان بلکه مردم عادی آن کشورها نیز اجازه دسترسی به آن را ندارند. 
سوء استفاده از حسن نیت ایران
اما تأسیسات هسته‌ای جمهوری اسلامی در حالی خود را آماده میزبانی از سران کشورهای مختلف می‌کند که پیش از برگزاری این اجلاس نشست ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی صحنه کشمکش ایران و غرب بود. درست پیش از برگزاری این نشست یوکیا آمانو دبیر کل آژانس نسبت به دستیابی به نقطه نظری مشترک در این نشست ابراز ناامیدی کرد تا عملاً نشان دهد غرب هیچ علاقه‌ای به حل موضوع هسته‌ای ایران از راه گفت‌وگو ندارد؛ ماجرایی که مورد انتقاد شدید جمهوری اسلامی قرار گرفت. درست در همین نشست بود که بار دیگر آژانس خواسته‌های غرب در خصوص بازدید از مراکز حساس نظامی و هسته‌ای جمهوری اسلامی را تکرار کرد و البته بار دیگر مورد قبول جمهوری اسلامی نیز قرار گرفت، البته با این شرط که آژانس به صورت شفاف در خصوص اهداف خود از این بازدیدها و مناطق مورد نظرشان توضیح ارائه دهد و این بازدیدها تأثیری در روند پرونده هسته‌ای کشورمان داشته باشد. در این میان غربی‌ها برای آنکه پروژه ایران‌هراسی خود را پیش از برگزاری اجلاس عدم‌تعهد تکمیل کرده باشند، اقدم به انتشار تصاویری ماهواره‌ای از مناطقی نامعلوم تحت نام پارچین کردند و مدعی شدند که ممکن است در زیر پوشش صورتی که در عکس قابل رؤیت است، احتمال انجام آزمایش‌های هسته‌ای وجود دارد؛ ماجرایی که فقط به دنبال ایجاد واهمه در دل شرکت‌کنندگان اجلاس تهران بود که البته با حضور گسترده هیئت‌های دیپلماتیک عملاً بی‌ثمر شد. 
هیاهوهای پوچ پیش از اجلاس
در عین حال، منتشر شدن لیست کشورهای شرکت‌کننده در شانزدهمین اجلاس سران جنبش عدم‌تعهد در ایران در حالی بود که غربی‌ها که به دنبال اجرای سناریوی «ایجاد انزوای دیپلماتیک» پیش از اجلاس هیاهوهای فراوانی را در خصوص عدم‌حضور اعضای این جنبش به راه انداخته بودند، گاهی با زبان ملایمت و گاهی با زبان تهدید به دنبال آن بودند که حباب انزوای دیپلماتیک ایران را همچنان زنده نگه دارند؛ موضوعی که می‌توانست برنامه‌های غرب علیه جمهوری اسلامی را همچنان برقرار نگه دارد و حتی پس از آن با ایجاد هجمه‌های تبلیغاتی در خصوص عدم‌حضور هیئت‌های دیپلماتیک کشورها، عملاً امتیاز‌گیری از جمهوری اسلامی را آغاز کند اما جمهوری اسلامی که از مدت‌ها پیش به دنبال ترکاندن حباب غربی انزوا بود و از طرف دیگر عزمی جدی برای پاسخگویی به ابهام‌های جهانی در خصوص برنامه هسته‌ای خود داشت و علاوه بر این رؤیای شکستن تابوی تحریم‌های بین‌المللی را نیز در سر می‌پروراند، این فرصت را مغتنم شمرد و با به کار‌گیری تمامی پتانسیل دیپلماتیک خود عملاً گام بزرگی را برای از بین بردن موانع غربی سر راه خود برداشت. حضور مقامات ارشد کشورهای عضو جنبش عدم‌تعهد در کنار مسئولان سازمان‌های بین‌المللی از جمله بان‌کی‌مون دبیر کل سازمان ملل و همچنین امضای نزدیک به 60 میلیارد دلار سند اقتصادی با سران کشورهای شرکت‌کننده در اجلاس تهران، در کنار برگزاری تورهای هسته‌ای برای این سران همه و همه نشان می‌دهد جمهوری اسلامی در این مسیر موفق بوده و فرصت اجلاس را مغتنم شمرده است. 
دیپلماسی ایرانی ادامه دارد
در کنار برگزاری اجلاس عدم‌تعهد به میزبانی تهران، نه تنها زمینه‌ساز حل بسیاری از مسائل و مشکلات جمهوری اسلامی خواهد بود بلکه باعث احیای وجهه جمهوری اسلامی در عرصه بین‌الملل و بالابردن ضریب نفوذ کشورمان در عرصه جهانی خواهد شد. هم اکنون جمهوری اسلامی به مدد در اختیار‌گیری ریاست جنبش عدم‌تعهد، تلاش گسترده خود را برای حل بحران سوریه نیز آغاز کرده است، به گونه‌ای که در اقدامی بی‌سابقه آمادگی خود را برای میزبانی از نشست صلح سوریه و میانجی‌گری بین حکومت بشار اسد و مخالفان آن اعلام کرده و قطعاً باز شدن گره کور سوریه به دست جمهوری اسلامی، می‌تواند اقتدار دیپلماسی ایرانی را به رخ دنیا بکشد.
بی‌شک با در اختیار‌گیری ریاست اجلاس عدم‌تعهد توسط کشورمان و همچنین راه اندازی احتمالی دبیرخانه این جنبش در تهران که نزدیک به دوسوم کشورهای عضو سازمان ملل را تشکیل می‌دهد، جمهوری اسلامی می‌تواند اهداف بلندمدت‌تری را در سطح جامعه جهانی و در سایه این جنبش دنبال کند.